اهمیت شستشوی بردهای الکترونیکی

شستشوی برد الکترونیکی

PCBA Cleaning

بردهای الکترونیکی (PCB) قلب تپنده تجهیزات الکترونیکی هستند. عملکرد صحیح این بردها به تمیزی سطح و سلامت مسیرهای الکتریکی آن‌ها وابسته است. باقی‌ماندن هرگونه آلودگی، فلاکس اضافی، گرد و غبار یا رطوبت روی برد می‌تواند باعث ایجاد مشکلات جدی مانند اتصال کوتاه، خوردگی و کاهش طول عمر دستگاه شود. به همین دلیل، شستو شوی بردها به طور صحیح پس از مونتاژ یا تعمیر اهمیت حیاتی دارد.

دلایل نیاز به شست و شوی برد

پس از لحیم‌کاری، فلاکس و مواد افزودنی روی برد باقی می‌مانند که اگر پاک نشوند، به مرور خاصیت خورندگی پیدا می‌کنند.

ذرات نمک، رطوبت و آلودگی‌های محیطی می‌توانند مسیرهای مسی را دچار خوردگی کنند.

آلودگی‌ها باعث ایجاد مقاومت‌های ناخواسته یا مسیرهای رسانا می‌شوند که روی سیگنال‌ها و عملکرد مدار تأثیر منفی دارد.

برد تمیز کمتر دچار خرابی‌های ناشی از رطوبت، جرقه‌زنی و دشارژ الکتریکی می‌شود.

آیا با فلاکس No-Clean هم باید شستشو انجام شود؟

• عبارت No-Clean  به این معنا نیست که فلاکس هیچ‌گاه نیاز به تمیزکردن ندارد، بلکه یعنی در شرایط استاندارد آزمایشگاهی، باقی‌مانده آن کم‌فعالیت است. در عمل، چند دلیل برای شستو شوی برد حتی در این حالت وجود دارد:
• شرایط محیطی واقعی (رطوبت، دما، گرد و غبار) با شرایط تست متفاوت است و می‌تواند باعث فعال‌شدن باقی‌مانده فلاکس شود.
• از نظر ظاهری، لایه کدر یا لکه فلاکس کیفیت بصری محصول را پایین می‌آورد.
• باقی‌مانده فلاکس می‌تواند باعث ضعف در چسبندگی پوشش‌های محافظ مثل Conformal Coating  شود.
• در مدارهای حساس با امپدانس بالا یا سیگنال‌های ضعیف، حتی ذرات غیررسانا هم می‌توانند نویز ایجاد کنند.
• ذرات چسبناک فلاکس می‌توانند گرد و غبار و آلودگی‌های محیطی را جذب کنند.

روش‌های شستو شوی برد الکتریکی

استفاده از الکل ایزوپروپیل (IPA) و برس آنتی‌استاتیک.

مناسب برای تعمیرات یا حجم کم تولید.

• استفاده از امواج فراصوت و محلول‌های مخصوص برای نفوذ به شکاف‌ها.
• کارایی بالا در تمیزکردن قطعات با پایه‌های ریز و تراکم بالا (SMD).

چرا شست و شو اولتراسونیک می‌تواند به قطعات آسیب برساند؟

به دلیل ارتعاشات و فشارهای ناشی از امواج فراصوت، که می‌توانند باعث نفوذ در ترک‌ها یا آسیب به پوشش قطعات حساس شوند، استفاده از دستگاه شست‌وشوی اولتراسونیک در برخی صنایع از جمله هوافضا، پزشکی، خودروسازی، ابزار دقیق و … توصیه نمی‌شود.

• پاشش فشار بالا برای بردهای صنعتی بزرگ یا خطوط تولید.

• ترکیب حرارت، مواد شوینده، و آب DI (Deionized Water) برای شستشوی کامل.

شرکت PBT یکی از معتبرترین تولیدکنندگان دستگاه‌های شستشوی برد الکترونیکی در جهان است که با بهره‌گیری از فناوری شستشو با آب دیونیزه (DI Water) ، شوینده‌های تخصصی و سیکل خشک‌سازی پیشرفته، امکان تمیزکاری کامل و استاندارد بردها را فراهم می‌کند.

این دستگاه‌ها با گردش کنترل‌شده محلول و حرارت مناسب، حتی زیر قطعات با پایه‌های ریز (Fine Pitch) را تمیز کرده و برای استفاده در خطوط تولید انبوه یا محصولات حساس مانند تجهیزات پزشکی و مخابراتی ایده‌آل هستند.

فرآیند مرحله به مرحله شست و شوی برد دستگاه SuperSwash

پس از قرار دادن برد در فیکسچر و انتخاب برنامه مربوطه، مراحل زیر انجام می‌پذیرد:

1) مرجله شست و شو

2) مرحله آبکشی (Rinse I)

3) مرحله آبکشی (Rinse II)

4) خشک کردن (Dry)

مدت زمان شست و شو معمولا بین 20 تا 40 دقیقه بنا به مرحله شست و شو تنظیم می‌گردد.

نکات مهم در شستو شوی برد الکتریکی

• استفاده از آب دیونیزه برای جلوگیری از رسوب املاح.
• خشک‌کردن کامل برد با هوای فشرده یا درایر حرارتی.
• رعایت الزامات ESD  برای جلوگیری از آسیب به قطعات.
• انتخاب شوینده مناسب با توجه به نوع فلاکس (روزین، بدون شستشو، پایه آبی).

نتیجه گیری

شستو شوی برد به‌ طور صحیح و اصولی تنها یک فرآیند ظاهری نیست، بلکه بخشی حیاتی از تضمین کیفیت و پایداری عملکرد محصولات است. حتی استفاده از فلاکس‌های No-Clean به معنای بی‌نیازی از شستشو نیست، چرا که شرایط واقعی کارکرد دستگاه و الزامات کیفی می‌تواند شستشو را ضروری سازد. استفاده از دستگاه‌های پیشرفته‌ای مانند PBT Cleaning Machines می‌تواند کیفیت تمیزکاری را به سطح استانداردهای بین‌المللی برساند، نرخ خرابی را کاهش دهد و عمر مفید محصولات را افزایش دهد.

 سرمایه‌گذاری در تجهیزات و فرآیندهای شستشوی استاندارد، به معنای کاهش هزینه‌های تعمیر و افزایش طول عمر محصول است.